Zagrzeb i okolice

Zagrzeb (Zagreb) jest stolicą Chorwacji od 1557 r. Miasto liczy ponad 1 milion mieszkańców. Położone jest po obu stronach rzeki Sawy i wzgórzach góry Medvednica. Zagrzeb rozwinął się z dwóch bliźniaczych osad położonych na wzgórzach, nosiły one nazwy – Kaptol i Gradec. Siedzibą kleru już od 1094 r. był Kaptol, nad którym górowały wieże katedry św. Stefana, natomiast Gradec skupiał się wokół kościoła św. Marka, a zamieszkiwali go głównie rzemieślnicy.

Obie gminy połączyły się w jedno miasto dopiero w XIX wieku. Do dnia dzisiejszego zachowała się większość średniowiecznej zabudowy miasta, natomiast okazałe budowle z XIX w., pomiędzy starówką a dworcem kolejowym, stały się obecnie centrum handlowym. Zarówno w górnym, jak i dolnym mieście znajduje się wiele pięknych parków, galerii i muzeów.

Przez długi czas miasto omijały działania wojenne towarzyszące rozpadowi byłej Jugosławii, jednakże względny spokój zburzony został w maju 1995 roku, kiedy na miasto spadły rakiety zabijając siedem osób. Dzisiaj mieszkańcy znowu spokojnie spacerują wzdłuż Ilicy a kawiarnie wokół Trgu Jelaćicia pełne są najprzeróżniejszej klienteli. Wiele muzeów jest jednak nadal zamkniętych (część z powodu „reinterpretacji”). Znalezienie noclegu za rozsądną cenę w tym spokojnym i eleganckim mieście nadal pozostaje nie lada problemem.

Orientacja

Wokół dworca kolejowego (kolodvor) rozciąga się szereg parków i pawilonów, a nieco dalej widać bliźniacze, gotyckie wieże katedry. Trg Jelaćicia, znajdujący się na północ od parków, jest głównym placem miasta. Dworzec autobusowy (autobuska stanica) znajduje się o 1 km na wschód od dworca kolejowego. Tramwaj #3 kursuje między dworcem autobusowym, kolejowym i Trgiem Jelaćicia. Przechowalnie bagażu na obu dworcach są czynne przez całą dobę. W przechowalni bagażu na dworcu autobusowym płaci się według godzin; opłata za dobę wynosi 3 $. Na dworcu kolejowym płaci się stałą opłatę za dzień w wysokości ok. 1,50 $.

Informacje – Biuro informacji turystycznej mieści się przy Kaptol 5 (pn.-pt. 8.00-20.00, sb. i nd. 9.00-18.00; tel.4814948). Chorwacki Klub Automobilowy (HAK) posiada dwa biura informacji turystycznej w Zagrzebiu: mniejsze na ulicy Draśkovicieva 25 (tel.431142) i główne przy ulicy Derenćinova 20 (tel.41 5800), sześć przecznic na wschód tego pierwszego.

Administracja Parku Narodowego Plitvice prowadzi biuro informacji przy Trgu Tomislava 19 (tel.442448), gdzie można dowiedzieć się o możliwościach zwiedzania Parku. Biuro udziela także informacji o innych parkach narodowych w Chorwacji.

Pieniądze Biura wymiany waluty na dworcu autobusowym (6.00-20.00) i kolejowym (7.00-19.30) pobierają 1,5% prowizji. Oba z nich wymieniają także czeki podróżne.

Poczta i telekomunikacja – Każda korespondencja na poste restante jest przetrzymywana przez 1 miesiąc na poczcie po wschodniej stronie dworca kolejowego. Zagrzeb jest wygodnym miejscem do otrzymywania korespondencji, ponieważ tutejsze biuro poste restante jest czynne całą dobę z wyjątkiem niedzieli rano. Listy powinny być adresowane następująco: Poste Restante, 10 000 Zagreb, Republika Hrvatska.

Z tej samej poczty najlepiej dzwonić za granicę.

Agencje turystyczne Dali Travel, Deżmanova 9 – oddział chorwackiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych – udziela informacji o schroniskach młodzieżowych w całej Chorwacji i dokonuje rezerwacji miejsc. Można tam także kupić karty ISIC (6 $). Agencja jest czynna pn.-pt. 9.00-16.00.

Przedstawicielem American Express jest agencja turystyczna Atlas (tel.427623), Trg Zrinjskoga 17, 10 000 Zagreb. Klienci Amexu mogą na ten adres otrzymywać korespondencję.

Pralnia – Predom przy ulicy Draślcovica 31 czynna jest w tygodniu 7.00-19.00, a w soboty tylko rano. Pranie i prasowanie dżinsów lub koszuli kosztuje tutaj 1 $, a pranie bielizny i skarpetek -0,25 $ za sztukę.

Pomoc medyczna – W razie potrzeby otrzymania pomocy lekarskiej najlepiej udać się do nowoczesnego ośrodka zdrowia Dom Zdravlja Centar (s273555), Runjaninova 4, w pobliżu Ogrodu Botanicznego (codz. 7.00-20.00). Ostatnio opłata za poradę lekarską wynosiła 6 $.

Komenda policji obsługująca obcokrajowców mieści się przy Petrinjska 30.

Zwiedzanie

Kaptol Na szczycie schodów prowadzących z Trgu Jelaćicia znajduje się wejście na barwny targ warzywny Dolac, który ciągnie się na północ wzdłużOpatoviny. Odbywa się on codziennie, ale największy ruch panuje w piątki i soboty. Niedaleko targu stoi katedra św. Stefana (z 1899 r.) z neogotyckimi wieżami. We wnętrzu kościoła można oglądać pozostałości pierwszej katedry, która została zbudowana w tym miejscu w średniowieczu, a zniszczyło ją trzęsienie ziemi w 1880 r. Zachowały się m.in. freski z XIII w., renesansowe ławki, marmurowe ołtarze i barokowa ambona. W pobliżu katedry stoi barokowy pałac arcybiskupa, a także pochodzące z XVI w. fortyfikacje, zbudowane w czasach zagrożenia tureckiego.

Gradec Zamknięty dla samochodów deptak Stube Ivana Zakmardija prowadzi od ulicy Radićeva do wieży Lotrśćak i kolejki linowej (z 1888 r.), łączącej dolne i górne miasto. Ze szczytu wieży (zamkn. nd.) rozpościera się widok na miasto. Na prawo stoi barokowy kościół św. Katarzyny, za którym położony jest Jezuitski trg. Muzejski prostor (Jezuitski trg 4; pn. wstęp wolny) to główna galeria Zagrzebia, gdzie odbywają się ciekawe wystawy artystyczne. Nieco dalej na północ stoi Kamienna Brama z XIII w., z cudownym obrazem Dziewicy Marii, który ocalał z pożaru z 1731 r.

W centrum Gradca, przy Markov trg, wznosi się pokryty barwnymi dachówkami gotycki kościół św. Marka. We wnętrzu kościoła można podziwiać prace Ivana Meśtrovicia, najsłynniejszego współczesnego rzeźbiarza chorwackiego. Po wschodniej stronie kościoła stoi budynek chorwackiego parlamentu – Sabor (z 1908 r.).

Na zachód od kościoła św. Marka leży pałac Bański Dvori z XVIII w. Jako że jest to siedziba prezydenta, bramy wejściowej pilnują wartownicy ubrani w czerwone mundury.

Niedaleko, przy ulicy Mletaćka 8, mieści się dawna pracownia Meśtrovicia, zamieniona obecnie na muzeum (zwiedzanie w godz. 8.00-15.00, tylko po wcześniejszym umówieniu się).

W tej okolicy znajdują się też: Muzeum Historyczne Chorwacji, Matośeva 9, Galeria Sztuki Prymitywnej, Ćirilometodska 3 i Muzeum Przyrodnicze, Demetrova 1 (wszystkie zamkn. pn.). Bardzo ciekawe jest niedawno odrestaurowane Muzeum Miejskie, Opatićka 20, gdzie można obejrzeć m.in. makietę starego Gradca. Muzeum mieści się w dawnym klasztorze Klarysek (z 1650 r.). W każdej sali eksponaty opisano w języku niemieckim i angielskim.